TOKYO

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin bölgesindeki ülkelerle istikrar ve kalkınmada güven artırıcı adımlar attığını belirterek, "Biz, Türkiye olarak kolay bir coğrafyada yaşamıyoruz. Tüm zorluklara rağmen ülkemizin istikrarının ekonomik olarak büyümesi için, güçlenmesi için her türlü tedbiri alıyoruz, almaya devam edeceğiz." dedi.

Çavuşoğlu, Japonya’nın başkenti Tokyo’daki Palace Otel'de Ortadoğu Araştırma Enstitüsü tarafından düzenlenen "Türk Dış Politikası ve Ortadoğu'daki Güncel Gelişmeler Semineri"nde konuştu.

Ertuğrul Fırkateyni'nin 1890 yılında batmasıyla başlayan iki ülke dostluğunun o günden bugüne birçok alanda iş birliği ve dayanışmayla güçlendiğini söyleyen Bakan Çavuşoğlu, Japonya ve birçok Japon şirketiyle iş birliğinin arttığını ve 2013'te stratejik ortaklık düzeyine çıkarılan ikili ilişkilerin daha yüksek seviyeye çıkarılması konusunda iki tarafın da iradesinin bulunduğunu söyledi.

"Dünyada ben merkezli bir Amerika var"

Dünyanın ciddi bir değişim ve dönüşüm sürecinden geçtiğini belirten Çavuşoğlu, "Buna bir geçiş süreci de diyebiliriz. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra iki kutuplu bir dünya vardı. Ve taraflar arasında keskin bir çizgi vardı. Daha sonra çok kutuplu bir dünya için çaba sarf edenler oldu. Bugün ise tam bir ikilem yaşıyoruz. Bir taraftan etkin çok taraflılığı savunan ülkeler ve örgütler, diğer taraftan ben merkezli tek bir güç olmaya çalışan tek başına karar alarak dünyaya yön vermeye çalışan bir Amerika ve bir anlayış var." diye konuştu.

Çavuşoğlu, bu mücadelenin ekonomik savaşlara, ticaret savaşlarına, yaptırımlara ve olumsuz akımlara sebep olduğunu ifade ederek, "Bir taraftan dünya Kuzey Kore problemine çözüm ararken, diğer taraftan bizim bölgemizde ve ötesinde çok farklı sınamalarla karşı karşıya kaldığımız açıktır. Yönetilemeyen ülkeler, iç savaşlar, bunların yansıması olarak terör ve terörle mücadele gibi. Yaklaşık 70 milyon insan bugün evini terk etmek zorunda kalmış. Yine insani krizler, yoksulluk, radikalleşme gibi birçok sınama ile karşı karşıyayız." ifadelerini kullandı.

"Bölgesel ve küresel örgütler yaşadığımız sorunları çözmede başarısız olmuştur"

Tüm bu gelişmelerin Asya kıtasını da etkilediğinin altını çizen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Tüm Asya bölgesinin özellikle Uzak Doğu bölgesinin küresel ölçekte yükselmeye devam etmekte olduğunu görüyoruz. Bazı uzmanların tespitine göre ekonominin gücü yılda 140 kilometre hızla Batı'dan Doğu'ya kayıyor. Böylesine bir dönemde Asya'nın, Asya'daki önemli aktörlerin, Japonya'nın, Güney Kore'nin, Çin'in küresel meselelere bakışı nasıl olacak? Oynayacağı rol hangi boyutta olacak? Peki bu soru neden soruluyor. Biraz önce bazılarını tarif ettiğim sınamaların sorunları, herhangi bir kıtanın, herhangi bir ülkenin ya da bir bölgesel veya uluslararası örgütün tek başına çözemeyeceği açıktır. Bu konuda küresel iş birliği şarttır. Tüm bu gelişmeler küresel sistemin sorgulanmasına da sebep olmuştur. Çünkü bugün Birleşmiş Milletler (BM) dahil bölgesel küresel örgütler karşı karşıya kaldığımız, yaşadığımız bu sorunları çözmede başarısız olmuştur. "

Türkiye'nin bir taraftan BM dahil küresel sistemin sorguya tabi tutulmasını savunduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, diğer taraftan bölge ve ötesindeki sorunların çözümü için yapıcı katkılar sunmaya çalıştığını dile getirdi. Çavuşoğlu, Orta Asya, Pakistan, Afganistan, Kafkasya Bölgesi, Azerbaycan, Türkmenistan, İran, Kazakistan, Gürcistan gibi bölge ve ülkelerle kurulan mekanizmalarla istikrara da katkı sağladıklarının altını çizdi. Bakan Çavuşoğlu, Balkanlar'ın da her zaman kırılgan olduğuna işaret ederek, bölgenin özellikle istikrarı ve kalkınması için güven artırıcı ve diğer ekonomik adımlarla destek olmaya çalıştıklarını anlattı.

"Orta Doğu kaynayan kazan"

Orta Doğu'nun her zaman kaynayan bir kazan olduğuna ve buranın ateşine odun atan ve kaynayan kazanın taşmasına neden olan ülkelerin olduğuna değinen Çavuşoğlu, Filistin meselesini örnek gösterdi. Çavuşoğlu, ABD'nin Filistin meselesinde tek başına aldığı kararlar, İsrail'in saldırganlığı ve illegal yerleşimlerin devam etmesinin Orta Doğu sorununu daha karmaşık hale getirdiğini ifade etti.

"Suriye’de süreç gerektiği gibi ilerlemiyor. Krizin neden olduğu sorunlar bölge ve ötesi için birçok sorunu barındırmaya devam ediyor." diyen Çavuşoğlu, Türkiye'nin Suriye'de sahada attığı adımlarla birlikte anayasanın da oluşturulması için diğer aktörlerle yakın iş birliği içinde çalıştığını kaydetti.

Soçi'de imzalanan İdlib Muhtırası, ve İstanbul'da düzenlenen Fransa, Almanya, Rusya, Türkiye Zirvesi'nin bu çabalara iki örnek olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Güvenli bölgeler haline gelen Suriye topraklarına mültecilerin gönüllü dönmeleri için yoğun çaba sarf ediyoruz." diye konuştu.

Bakan Çavuşoğlu, Türkiye'nin 3,5 milyon Suriyelinin yanı sıra Irak ve diğer ülkelerden kişilere de ev sahipliği yaptığını ve sadece Suriyeli mülteciler için 33 milyar dolar harcadığını söyledi.

Irak’ta ise seçimler sonrası daha kapsayıcı bir hükümetin kurulduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, Irak'ın geleceğine yönelik umutların yeşerdiğini, bu ülkenin sınır ve toprak bütünlüğü, siyasi birliği ve inşası için çaba sarf edilmesi gerektiğini dile getirdi.

İran'la yapılan nükleer anlaşmaya da değinen Çavuşoğlu, ABD'nin İran nükleer anlaşması ve bu ülkeye yaptırımlar uygulamasının bu meseleyi Japonya dahil tüm dünyanın ilgilenmesi gereken bir konu haline getirdiğini ve Türkiye'nin tüm bu sorunların çözülmesi için uluslararası örgütlerle beraber çaba sarf ettiğini anlattı.

"Türkiye sorunların barışçıl çabalarla çözülmesi için uğraşıyor"

Çavuşoğlu, "Biz, Türkiye olarak kolay bir coğrafyada yaşamıyoruz. Tüm zorluklara rağmen ülkemizin istikrarının ekonomik olarak büyümesi için, güçlenmesi için her türlü tedbiri alıyoruz, almaya devam edeceğiz." dedi.

Bugün Türkiye'nin etrafında bilinen çatışmaların, çok sayıda dondurulmuş ihtilafların bulunduğunu, Karabağ, Gürcistan'ın toprakları olan Osetya ve Abhazya, Kırım ve Kıbrıs meselelerinde halen çözüm bulunamadığını aktaran Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu sorunların barışçıl çabalarla çözülmesi için yoğun çaba sarf ettiğini kaydetti.

Japonya'nın da kendi bölgesi dışında Türkiye'nin bölgesindeki sorunlara çözüm bulunması ve insani yardımlar noktasında aktif olmasından memnuniyet duyduklarını ifade eden Çavuşoğlu, "Japonya ile bu anlamda iş birliğimizi güçlendirmek istiyoruz." dedi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "İnsani yardımlarda da birinci sıradayız. Bununla da gurur duyuyoruz. Dünyanın en zengin ülkesi değiliz ama dünyanın en cömert ülkesi olmaktan gurur duyuyoruz." diye konuştu.

"2019'un Türk Kültür yılı olarak kutlanmasından mutluluk duyuyoruz

Öte yandan Tokyo'da Dışişleri Bakanlığına ait İkura Konukevi'nde Japon mevkidaşı Taro Kono ile ikili görüşmeleri öncesinde basına açıklamada bulunan Çavuşoğlu, Japonya'nın sadece kendisinin değil tüm Türklerin kalbinde özel bir yeri bulunduğuna işaret etti.

Karşılıklı ziyaret ve ikili görüşmelerle ilişkileri her alanda daha da derinleştirmek ve bağları güçlendirmek için çaba sarf edildiğini bildiren Çavuşoğlu, mevkidaşıyla görüşmelerinde müzakeresi yürütülen Ekonomik Ortaklık Anlaşması, Türkiye'de birlikte hayata geçirilmesi planlanan bazı projeler ile Japonya-Türkiye Bilim ve Teknoloji Üniversitesi gibi konuları ele alacaklarını söyledi.

İki ülke ilişkilerinin hukuki zeminin güçlendirilmesi için sosyal güvenlik, teknik iş birliği ve afet yönetimi gibi stratejik birçok alanda müzakereleri sürdürülen anlaşma ve mutabakat zabıtlarının da görüşmelerde gündeme geleceğini anlatan Çavuşoğlu, "2019 yılının Japonya'da Türk Kültür yılı olarak kutlanmasından büyük bir mutluluk duyuyoruz. Bu etkinlikler için çalışmalarımızı şimdiden başlattık." dedi.

Çavuşoğlu, "Japonya'nın sadece bu bölgedeki sorunlara değil bizim bölgemizdeki Orta Doğu sorunu dahil tüm sorunlara olan ilgisinin artmasından, bu sorunların barışçıl bir şekilde çözümü konusunda aktif rol almaya başlamasından ve insani boyutuna da önem vermesinden Türkiye olarak büyük bir mutluluk duyuyoruz." diye konuştu.

Japonya'nın bu kapsamda oynadığı rolün önemine değinen Çavuşoğlu, tıpkı Türkiye'nin arzu ettiği gibi, Japonya'nın her konuda her zaman için "objektif, dengeli, adaletli ve ön yargısız" olduğunu kaydetti.

Çavuşoğlu, bugünkü temaslarında, bundan sonra yapılacak karşılıklı ziyaretlerin koordinasyonunun da ele alınacağını aktardı.

Japonya Dışişleri Bakanlığı Şeref Defteri'ni imzalayan Bakan Çavuşoğlu, basın açıklamasının ardından Japonya Dışişleri Bakanı Kono ile ikili görüşmeye geçti. Çavuşoğlu ile Kono görüşmeden sonra akşam yemeğinde tekrar bir araya gelecek.

Muhabir: Fuat Kabakcı, Ecenur Çolak