Batı Balkanlar’ın gerek tarih gerekse jeopolitik konum itibariyle en önemli ülkelerinden Sırbistan, tarihi olarak Rusya’ya yakınlığına rağmen özellikle son dönemde AB yanlısı tutumu ve üyelik yolunda attığı kararlı adımlarla dikkati çekiyor.

Eski Yugoslavya’ya da başkentlik yapan Belgrad, hem siyasi hem de turistik anlamda bölgenin en önemli şehirlerinden biri konumunda.

Dört asırdan uzun süre Osmanlı idaresinde kalan Sırbistan’da bugün özellikle Boşnak nüfusun yaşadığı Sancak bölgesinde Osmanlı izlerine rastlanıyor. Osmanlı mirasının büyük oranda katledildiği başkent Belgrad’da ise az sayıda Osmanlı eseri bugün hala ayakta.

Tuna ve Sava nehirlerinin birleştiği Belgrad, gerek tarihi yapıları gerekse Avrupa mimarisi ile turistlerin gözde adresleri arasında yer alıyor.

Künye

Başkent: Belgrad

Nüfus: 7,2 milyon (2013)

Etnik yapı: Yüzde 82,86 Sırp, yüzde 3,91 Macar, yüzde 1,81 Boşnak, yüzde 11,42 diğer

Yüzölçümü: 77 bin 474 kilometrekare

Dil: Sırpça

Din: Yüzde 90,5 Hristiyan, yüzde 3,5 Müslüman, yüzde 6 diğerleri

Para Birimi: Sırp Dinarı 

Genel Durum

Sırbistan, 7,5 milyona yakın nüfusuyla en kalabalık Batı Balkan ülkesi konumunda. Nüfusun büyük bölümünü Sırpların oluşturduğu ülkede, Müslümanlar daha çok Sırbistan’ın güneydoğusunda Sancak ve Preşevo bölgelerinde yaşıyor. 77 bin 474 kilometrekarelik yüzölçümüne sahip Sırbistan’da resmi dil Sırpça.

Eski Yugoslavya’nın lideri Josip Broz Tito’nun 1980’de ölmesinin ardından ülkenin başına geçen Sırp milliyetçisi Slobodan Milosevic, ülkenin dağılmasını tetikledi. Milosevic, bağımsızlıklarını ilan etmelerinin ardından önce Hırvatistan’a, ardından Bosna Hersek’e savaş açtı. Eski Yugoslavya topraklarında yaşanan savaşlarda yüzbinlerce kişi hayatını kaybetti, milyonlarcası evlerini terk etmek zorunda kaldı. 

Savaşların ardından sadece Sırbistan ve Karadağ’dan oluşan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti kurulsa da Yugoslavya ismi bir süre sonra tarihe karışıp yerini Sırbistan-Karadağ’a bıraktı. Karadağ’ın da 2006 yılında bağımsız olmasıyla ülke sadece Sırbistan adını kullanmaya başladı.

Sırbistan’daki özerk bölgelerden Kosova ise 1998-1999 yıllarında yaşanan savaşın ardından önce Birleşmiş Milletler (BM) kontrolüne geçti, ardından 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan etti. Arnavut nüfusun yoğun yaşadığı Kosova,

Sırbistan tarafından hala kendi toprağı olarak tanımlanıyor. AB üyeliği hedefinde kararlı bir şekilde ilerleyen Sırbistan, AB arabuluculuğunda Kosova ile ilişkileri normalleştirmek adına müzakerelere de devam ediyor.

Sırbistan, kuzeyde Macaristan, batıda Hırvatistan, Bosna Hersek ve Karadağ, güneyde Makedonya ve Kosova, doğuda Romanya ve Bulgaristan ile komşu. Denize kıyısı olmayan Sırbistan’da karasal iklim hakim.

Ekonomi

Gelişmekte olan ülkeler arasında bulunan Sırbistan’da kişi başına düşen milli gelir yaklaşık 6 bin 500 dolar. İşsizlik oranının yüzde 14 seviyesinde olduğu ülkenin dış ticaret hacmi 35 milyar dolar düzeyinde.

Siyasi Durum

Eski Yugoslavya’nın dağılmaya başlamasıyla, önce Hırvatistan’a ardından Bosna Hersek’e ve son olarak Kosova’ya savaş açan Slobodan Milosevic, Sırp milliyetçisi tutumuyla, on yıllardır ayakta duran ülkenin yıkılmasını tetikleyen en önemli faktörlerden biri olarak kabul ediliyor.

Milosevic, eski Yugoslavya topraklarında işlenen suçlardan sorumlu tutulurken, 1999 yılında Hollanda’nın Lahey şehrindeki Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne görevi başındayken teslim edilen ilk devlet başkanı oldu. Milosevic, dava karara bağlanmadan 2006 yılında hapishanede öldü.

Parlamenter cumhuriyet ile yönetilen Sırbistan’da 250 sandalyeli meclis bulunuyor. 2 Nisan’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda ipi göğüsleyen Sırp İlerleme Partisi (SNS) Genel Başkanı ve eski Başbakan Aleksandar Vucic’in cumhurbaşkanı olduğu ülkede, başbakan Ana Brnabic. Vucic’in cumhurbaşkanlığı görevini devralmasının ardından göreve gelen Brnabic, ülke tarihindeki ilk kadın ve eşcinsel başbakan oldu.

Geçmişten gelen ve Ortodoks olmanın getirdiği bağlar nedeniyle Rusya ile daima yakın ilişkilere sahip olan Sırbistan, özellikle son dönemde AB yanlısı tutumuyla dikkat çekiyor. AB’ye katılım müzakerelerini sürdüren Sırbistan, Rusya’ya karşı yaptırım uygulamayı kabul etmemişti.