Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın: Şam rejimi ile resmi bir temas söz konusu değil

ANKARA

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlediği basın toplantısında, gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu, basın mensuplarının sorularını yanıtladı. 

Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerde gelinen noktaya değinen Kalın, Türkiye'nin ihtiyatlı olmakla birlikte iyimser bir bakış açısına sahip olduğunu belirtti. 

Bir haftalık diplomasi trafiği içerisinde üzerinde mutabık kalınan çerçevenin, Türk-Amerikan ilişkilerini daha ileri noktaya taşıyacak ve mevcut gerilimi aşacak nitelikte olduğunu ifade eden Kalın, "Baştan beri söylüyoruz. Bunların somut olarak sahada atılacak adımlarla desteklenmesi ve neticelerinin sahada görülmesidir. Gerek ABD'nin YPG ve PYD'ye verdiği desteğin artık sonlandırılması gerek bu unsunların Menbiç'ten çıkartılıp, Fırat'ın doğusuna götürülmesi konusunda beklentilerimiz çok açık ve nettir. Burada Türkiye'nin güvenlik kaygıları ve Suriye'nin toprak bütünlüğü çerçevesinde artık PYD-YPG ile yapılan işbirliğinin sona erdirilmesi gerekmektedir." diye konuştu. 

Yoğunluklu olarak nüfusu Arap olan şehirlerden, kasabalardan YPG'nin, PYD'nin çekilmesi gerektiğini ifade eden Kalın, orada alan hakimiyeti yaratmaya çalışan bir terör örgütü olduğunu vurguladı. 

Kalın, FETÖ meselesinde de Amerikan yönetiminden somut adımlar beklediklerine işaret ederek, "Bugüne kadar ne Obama döneminde ne de Trump döneminde maalesef FETÖ ile mücadele noktasında arzu ettiğimiz düzeyde somut netice verici bir politika, bir uygulama henüz görmedik." değerlendirmesini yaptı. 

"Trump yönetiminden somut adım adım bekliyoruz"

Türkiye'nin hukuk kuralları dışında hiçbir talepte bulunmadığını kaydeden Kalın, "Bizim bütün talebimiz, hakkında tutuklama kararı, davalar bulunan, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ama şu anda Amerika'da bulunan kişilerin Türkiye Cumhuriyeti'ne iade edilmeleri ve yargının önüne çıkmalarıdır. Beklentimiz, Trump yönetiminin bu terör örgütüyle ilgili somut adımlar atmasıdır." ifadelerini kullandı. 

PKK terör örgütüne karşı mücadelede ABD'nin sağlayacağı istihbarat desteğinin önemine işaret eden Kalın, bu konuda da somut adımlar atılmasını beklediklerini bildirdi. Bunların gerçekleşmesi durumunda iki ülke arasındaki ilişkilerin hızlı bir şekilde normalleşme sürecine gireceğini belirten Kalın, aynı zamanda Türkiye'nin güvenlik kaygılarının giderilmesi suretiyle bölgenin de istikrara kavuşması yönünde önemli bir adımın atılmış olacağını aktardı.

Erdoğan'ın Afrika turu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın önümüzdeki hafta Afrika seyahati yapacağına değinen Kalın, 2005'te başlatılan Afrika açılımı çerçevesinde bunun, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın gerçekleştireceği önemli bir ziyaret olacağını kaydetti.

"Şam ile resmi bir temas yok"

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un, Türkiye'nin güvenlik çıkarlarının Şam yönetimiyle doğrudan diyalog yoluyla korunabileceği yönündeki açıklamalarının hatırlatılması üzerine Kalın, şu anda Şam yönetimiyle doğrudan resmi bir temasın söz konusu olmadığını belirtti.

Astana süreci çerçevesinde üç garantör ülke tarafından, Suriye sahasında yaşanan gelişmeleri koordine etmek, eş güdüm sağlamak, çatışmasızlık bölgelerini oluşturmak, ateşkesi hayata geçirmek ve diğer siyasi süreçle ilgili konuları takip etmek için kurulan bir mekanizma olduğunu hatırlatan Kalın, zaman zaman verilen mesajların dolaylı olarak Rusya ve İran üzerinden Şam rejimine de iletildiğini kaydetti.

Kalın, "Şam rejimi ile doğrudan resmi bir temas söz konusu değil fakat olağanüstü şartlar gerektirdiğinde, belli sorunları çözmek için ilgili birimlerimiz, yani kastettiğim istihbarat birimimiz, doğrudan ya da dolaylı belli temaslar kurabilir. Bu, zaten istihbarat birimimizin temel görev tanımları arasındadır. Sahada yaşanan bazı gelişmeleri çözmek, birtakım yanlış anlamaları ya da hareketleri önlemek, yapılabilecek birtakım girişimlerdir. Ankara-Şam arasında kastedildiği manada üst düzey, orta düzey siyasi veya diğer alanlarda bir temas trafiğimiz söz konusu değil." diye konuştu. 

Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları toplantısında Türkiye'ye vize serbestisi için Afrin operasyonunun durdurulması gibi birtakım şartlar öne sürüldüğüne ilişkin haberlerin hatırlatılması üzerine Kalın, ortak bir açıklama yapılmadığını, birkaç bakanın bu konuda bireysel açıklamalarının bulunduğunu aktardı. 

"Afrin konusunda izahat borcumuz yok"

Türkiye'nin AB Komisyonuna da bu konuda mektup gönderdiğini ifade eden Kalın, beklentilerinin 72 kriterin AB komisyonu tarafından tasdik edilmesi olduğunu bildirdi.

Terörle Mücadele Yasası ile ilgili düzenlemelerin daha önce de gündeme geldiğini ve AB müzakerelerinin bu konudan dolayı tıkanma noktasına geldiğini hatırlatan Kalın, şöyle konuştu:

"Vize serbestisi dediğimiz, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Schengen vize sistemi içerisinde serbest dolaşımını sağlayacak bu düzenleme aslında yıllar önce yapılması gereken, Türkiye'nin müktesep hakkı olan bir konudur. Çeşitli gerekçeler ve bahanelerle bu konu hep ertelenmiştir. Son iki yılda da bu iş sürüncemede bırakıldı. Şimdi Komisyonda bunun değerlendirmesi yapılıyor. Bizim için aslolan, Komisyonun yapacağı değerlendirme ve açıklamadır. Bizim beklentimiz özellikle Almanya, Fransa, İtalya ve diğer ülkelerle daha iyi bir ilişki seyrine girmeye başladığımız şu günlerde Komisyonun bu iklime uygun, yapıcı bir tutum sergileyerek bunu bir sorun olmaktan çıkartması. Afrin meselesine de gelince, bizim kimseye bir izahat borcumuz yok. Baştan itibaren biz bunun gerekçelerini açık ve net bir şekilde ortaya koyduk. Operasyonun gerekçelerini şeffaf bir şekilde paydaşlarımızla paylaştık. İkide bir önümüze 'Afrin operasyonu durmalı, şöyle, böyle olmalı' gibi açıklama getirenlere cevabımız budur, kimseye bir izahat borcumuz yok. Türkiye Cumhuriyeti kendi ulusal çıkarları için gereğini yapmaktadır."

"İddia edildiği gibi bir anlaşma söz konusu değil" 

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, Zeytin Dalı Harekatı kapsamında etkisiz hale getirilen terörist sayısının 1780'e ulaştığını, harekatın Afrin ve civarındaki bütün terör unsurları etkisiz hale getirilinceye kadar kararlılıkla sürdürüleceğini bildirdi. 

"Esed rejimi ile PYD/YPG güçleri arasındaki anlaşma" iddialarına ilişkin de Kalın, şunları kaydetti:

"Biz başından beri, bu haberlerin teyide muhtaç ve ihtiyatla yaklaşılması gerektiğini ifade etmiştik. Bugün itibarıyla da sahada dün yaşanan hadisenin şöyle bir çerçevede cereyan ettiğini ifade edebiliriz; Halep civarından gelip Afrin'in güney uçlarına, oradan da şehre girmeye çalışan bir grubun, 20-30 veya 40-50 araçlık bir konvoyun girme teşebbüsü olduğunu gördük. Fakat bu topçu atışlarımızla hemen püskürtüldü. Bu milis güçler Halep'e doğru tekrar çekildiler. Dolayısıyla burada iddia edildiği gibi bir anlaşma söz konusu değil. Böyle bir anlaşma ya da başka arayışlar olsa bile, sahada bir takım kirli, karanlık pazarlıklar olsa bile, Türkiye Cumhuriyeti olarak biz, Zeytin Dalı Harekatı'yla ilgili planlarımızı aynı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz."

Kalın, rejim veya başka bir unsurun bu yönde atacağı adımların ciddi sonuçları olacağını, bu harekatın uluslararası hukuktan kaynaklanan meşru müdafaa hakkı çerçevesinde gerçekleştirildiğini söyledi. 

"PYD/YPG ve iltisaklı gruplara yönelik herhangi bir himaye hareketi, o aktörleri doğrudan bu terör örgütüyle aynı safa yerleştirir." diyen Kalın, Afrin harekatının meşruiyeti ve haklılığı konusunda her gün ortaya çıkan yeni verilerin, kararlarının doğruluğunu teyit ettiğine dikkati çekti. 

Özellikle harekat öncesinde gelen istihbarat çerçevesinde ve ele geçirilen bilgilerde bölgenin yeni bir Kandil yapılmak istendiğinin açıkça ortaya koyulduğunu vurgulayan Kalın, ele geçirilen tüneller, mevziler, yığınaklar, karargahların bu çabayı açık bir şekilde gözler önüne serdiğine işaret etti. 

"Altıncı askeri gözlem bölgesi çalışmaları tamamlandı"

Zeytin Dalı Harekatı'nın meşruiyeti açısından yeni verilerin ellerine geçtiğini bildiren Kalın, "Türkiye'nin Afrin'deki operasyonu sahada nihai olarak görüşülecek siyasi geçiş sürecini ve Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunması hedefini de destekler mahiyettedir. Dolayısıyla zaman zaman bazı batılı müttefiklerimizden gelen 'Bu bir dikkat sapmasıdır, DEAŞ ile mücadeleden başka bir alana kaymadır.' şeklindeki iddiaları kabul etmiyoruz. Tam tersine bu Suriye topraklarının tüm terör unsurlarından temizlenmesiyle ilgili sürecin en önemli unsurlarından bir tanesini oluşturmaktadır." dedi. 

Kalın, İdlib bölgesinde askeri gözlem noktalarının tesis edilmesi sürecinin devam ettiğini, altıncı gözlem bölgesiyle ilgili çalışmaların tamamlandığını açıkladı. 

Sahadaki gelişmeler çerçevesinde gözlem noktalarını 12'ye çıkaracaklarını anlatan Kalın, bu konuda bir takım zorluklarla karşılaşıldığını söyledi. 

"Doğu Guta'daki masum sivillerin öldürülmesi kabul edilemez"

Doğu Guta'da son iki günde 160'tan fazla sivilin öldüğü saldırılara işaret eden Kalın, "Bu saldırıları en şiddetli şekilde kınıyoruz. Suriye rejimine de bu saldırıları derhal durdurması çağrısında bulunuyoruz. Bu bir insanlık suçudur. Şu, bu gerekçeyle Doğu Guta'daki masum sivillerin öldürülmesi hiçbir şekilde kabul edilemez." ifadelerini kullandı.

''Cumhurun ittifakı' adı üstünde, herkese açık'

AK Parti-MHP arasındaki ittifaka, Saadet Partisi ve Büyük Birlik Partisi'nin (BBP) de dahil olup olmayacağına ilişkin bir soru üzerine Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, "cumhur ittifakı" ya da "cumhurun ittifakı" olarak bunu isimlendirdiğini belirterek, bu ittifakla birlikte Türk siyasi hayatında yeni bir sayfanın açıldığına dikkati çekti.

Kalın, 2018-2019'un şartlarında bu ittifakın yeni bir siyasi ortama işaret ettiğini vurgulayarak, AK Parti ile MHP arasında bu ittifak üzerinde mutabık kaldığını, bu konuda da gün içerisinde meclise gerekli kanuni düzenlemeyi vereceklerini bildirdi. Kalın, "Buna katılmak isteyen başka aktörler de olursa 'cumhurun ittifakı' adı üstünde, herkese açık. Bütün cumhuru kapsaması arzu edilir." diye konuştu.

Rejim destekçisi bazı milislerin Afrin'e girme teşebbüsü

Rejim destekçisi bazı milislerin Afrin'e girme teşebbüslerine yönelik soruya Kalın, dün yayınlanan görüntülerde 20-30 araçlık bir konvoyun bir yere doğru gitmesinin yer aldığını, bunun biraz şov, biraz propaganda amaçlı yapıldığının anlaşıldığını ifade etti.

Kalın, şöyle devam etti:

"Biz elbette bunları dikkate alırız. Bu, askeri planlamalar çerçevesinde mutlaka hesaba katılır. Ama bizim Afrin operasyonuyla ilgili kararlılığımız üzerinde en ufak bir etkisi dahi söz konusu değildir. Böyle bir girişimde bulunan kim olursa olsun bunun ciddi sonuçları olur. Nitekim dün de biz bunu gördük. Topçu atışıyla bunlar püskürtüldü. Halep'ten geldikleri yere döndüler. Bugün yarın tekrar böyle bir teşebbüste bulunabilirler mi? Mümkündür. Ama bununla ilgili tedbirler alınmıştır. Orada PYD/YPG terör örgütüne destek mahiyetinde atılacak her adım doğrudan bunların terör örgütleriyle aynı safta yer alması ve bizim için de meşru hedef haline gelmesi demektir. Dolayısıyla bizim bu konudaki çalışmalarımız da yoğun bir şekilde devam ediyor."

Şam rejimiyle Türk istihbarat birimlerinin temas kurup kurmadığına yönelik soruya karşılık Kalın, "İstihbarat örgütleri arasında bu tür görüşmelerinin yapılmasının zaten bir amacı da olağanüstü şartlarda ortaya çıkan acil sorunları çözmeye matuftur. O yönde de trafik yürütülür ihtiyaca binaen. Bu görüşmeler yapılabilir." dedi.

"Mattis'in yaptığı açıklama herkesi şaşırttı"

ABD Savunma Bakanı James Mattis'in, "YPG'yi PKK'dan ayırabileceklerini, hatta onları PKK'ya karşı savaştırabilecekleri" şeklindeki sözlerinin ABD Dışişleri Bakanı Tillerson ile yapılan görüşmelerde gündeme gelip gelmediği sorusu üzerine Kalın, "Mattis'in yaptığı bu açıklama, hayretamiz bir açıklama. Herkesi şaşırttı." dedi.

Kalın, bu konunun yapılan görüşmelerde gündeme gelmediğini belirterek, şunları kaydetti:

"Açıkçası öncesinde ve sonrasında böyle bir teklifi, biz başka hiçbir Amerikan yetkilisinden duymadık. Zannediyorum orada da kaldı. Kendileri de bu teklifin çok da inandırıcı ya da gerçekçi bir teklif olmadığını anladılar. Artık üzerinde de durmuyorlar. Ama belki bu tartışma, PKK ile PYD/YPG arasındaki organik bağın ne kadar güçlü olduğunu Amerikalı muhataplarımızın hatırlaması ve anlaması açısından iyi bir ders olur diye ümit ediyoruz."

Muhabir: Duygu Yener, Aynur Ekiz, Ali Kemal Akan