Mali'de askeri darbe girişimi

Mayıstan bu yana muhalif grupların Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita'nın istifası için eylemler düzenlediği Mali'de sabah saatlerinde Başkent Bamako'ya 15 kilometre mesafedeki Kati bölgesinde bulunan Soundiata garnizonunda askeri hareketlilik yaşandı.

Bamako'daki Bağımsızlık Meydanı'nı dolduran eylemciler, Cumhurbaşkanı Keita'nın istifası için sloganlar attı. AA muhabirine konuşan eylemcilerden Ali Ousmane Turi, "Şu an tam olarak ne oluyor biz de bilmiyoruz. Bazı bakanlar alıkonulmuş. Cumhurbaşkanı nerede bilinmiyor. Askerlere müthiş bir destek olduğunu söyleyebilirim. Herkes çok mutlu, meydanda bulunan herkes Keita'nın istifa haberini bekliyor." ifadesini kullandı.

Çok sayıda muhalif siyasi parti ve sivil toplum örgütünün başını çektiği M5 RFP platformunun liderlerinden bazıları da eylemciler arasında yer aldı.

Ayrıca kent sakinlerinden bazılarının da askerlere sarıldığı, yoldan geçen askeri araçları alkışladığı ve destek sloganları attığı görüldü.

Cumhurbaşkanı alıkonuldu 

Olayların ardından Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita'nın alıkonulduğu öğrenildi. Yerel güvenlik kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Keita, yerel saatle 16.30 civarında askerler tarafından Bamako'daki konutundan alındı. Keita'nın nereye götürüldüğü bilinmiyor.

Başbakan Cisse'den "diyalog" çağrısı 

Darbe girişiminin ardından Başbakan Boubou Cisse'den de "diyalog" çağrısı geldi. 

Hükümetin resmi Facebook hesabından yapılan ve Başbakan Cisse imzası taşıyan açıklamada, Bamoko’da sadece iki askeri birlikte yaşanan askeri hareketliliğin dikkatle takip edildiği belirtilerek, "Konuşarak çözemeyeceğimiz hiçbir sorunumuz yok." ifadesine yer verildi.

Sabah başkent Bamako yakınlarındaki bir garnizondan silah sesleri duyulmuş ve askeri araçların başkente ilerlediği öğrenilmişti. 

Ordunun 2 gruba ayrıldığı, isyancı askerlerin yanı sıra Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita'nın emriyle hareket edenlerin de olduğu ifade edilmişti. 

Keita'ya sadık olduğu bilinen Genelkurmay Başkanı Tieble Drame, Başbakan Boubou Cisse ve Cumhurbaşkanı Keita'nın oğlu Karim Keita'nın da askerlerin elinde olduğu iddia edilmişti. 

Kaynaklar, Başbakan Boubou Cisse ile bazı bakanların alıkonulduğunu doğrulamıştı. Meclis Başkanı Moussa Timbine, Ekonomi ve Finans Bakanı Abdoulaye Daffe ve Dışişleri Bakanı Tieble Drame'nin de alıkonulduğu öğrenilmişti. 

Kati'deki askeri kamp, 2012'de dönemin Cumhurbaşkanı Amadou Toumani Toure'ye karşı düzenlenen askeri darbede önemli rol oynamıştı.

Muhalif gruplar, bu sabah eylemlerini sıkılaştıracağını açıklamış, Keita istifa etmeden geri adım atmayacaklarını duyurmuştu.

Mali'deki siyasi kriz

Ülkede mayıstan bu yana düzenlenen Keita karşıtı gösterileri, Anayasa Mahkemesinin mart ve nisanda düzenlenen 2 turlu genel seçimin resmi sonuçlarını açıklarken, geçici sonuçlara göre seçilemeyen 31 vekilin kazandığını duyurması tetiklemişti.

Eski Yüksek İslam Konseyi (HCIM) Başkanı İmam Dicko'nun başını çektiği, muhalif siyasi partiler ve çok sayıda sivil toplum örgütünün oluşturduğu M5 RFP platformu, 5 ve 19 Haziran'da yüz binlerce kişinin katılımıyla geniş çaplı protesto gösterisi yapmıştı.

M5 RFP platformu, Keita'nın istifa etmeyeceğini duyurması üzerine, "gösteri ve sivil itaatsizlik" çağrısında bulunmuştu.

Göstericiler, 10 Temmuz'da başlayan protestolarda, ulusal radyo ve televizyon binasını işgal ederek kentin ana yollarını kapatmış, çıkan olaylarda 11 kişi yaşamını yitirmiş, en az 124 kişi yaralanmıştı.

Keita, tansiyonu düşürmek için Anayasa Mahkemesini feshetmişti.

ECOWAS acil toplanmıştı

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) üyesi ülkelerin liderleri, Mali’deki siyasi krize çözüm bulmak için 28 Temmuz'da video konferans yöntemiyle acil toplanmıştı.

Toplantıda, Meclis Başkanı da dahil olmak üzere tartışmalı 31 milletvekilinin derhal istifa etmesi, Mali anayasasına uygun olarak Anayasa Mahkemesinin hızlı bir şekilde yeniden düzenlenmesi gerektiği belirtilmişti.

Bu karar üzerine 8 Ağustos'ta Cumhurbaşkanı Keita'nın imzaladığı kararnameyle Anayasa Mahkemesine 9 üye atanmış, üyeler 2 gün sonra yemin etmişti.

AB, Mali'de 'darbe girişimi'ne karşı

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Mali'deki gelişmeleri yakından takip ettiklerini, darbenin hiçbir krize çözüm olamayacağını belirtti. 

Michel, Twitter hesabından, Mali'deki askeri hareketliliğe ilişkin açıklamada bulundu. 

AB'nin gelişmeleri yakından takip ettiğinin altını çizen Michel, "Kriz ne kadar derin olursa olsun, darbe hiçbir zaman çözüm olmaz." değerlendirmesinde bulundu. 

Michel, AB'nin Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunun (ECOWAS) krizden çıkış için attığı adımları tam desteklediğini ifade etti. 

Batı Afrika ülkelerinden "kışlaya dönün" çağrısı 

Mali'nin başkenti Bamako çevresinde sabah saatlerinden bu yana yaşanan askeri hareketliliğin ardından, Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), ülkede darbe girişiminde bulunan askerlere "kışlaya dönün" çağrısı yaptı. 

ECOWAS’tan yapılan yazılı açıklamada, anayasaya aykırı herhangi bir siyasi değişikliğe kesinle karşı oldukları bildirildi. 

Açıklamada, ECOWAS’ın ülkedeki krizin çözümü için Mali’nin seçilmiş hükümetine destek vermeye devam edeceği vurgulandı. 

Afrika Birliği'nden Mali'deki darbe girişimine kınama

Afrika Birliği (AfB) Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamat, Mali'deki darbe girişiminde Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita, Başbakan Boubou Cisse ve bazı bakanların alıkonulmasını kınadı. 

Mahamat, yaptığı yazılı açıklamada, anayasaya aykırı bütün girişimlerin karşısında olduklarını belirtti.

Cumhurbaşkanı Keita, Başbakan Cisse ve bakanların alıkonulmasını kınayan Mahamat, yetkililerin derhal serbest bırakılmasını istedi. 

Batı Afrika ülkelerinden darbe girişiminin yaşandığı Mali'ye yaptırım kararı

Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), darbe girişiminin ardından Mali'ye hava ve kara sınırlarını kapatma kararı aldı. 

ECOWAS'tan, görevinden istifa eden Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita, Başbakan Boubou Cisse ile bazı bakanların alıkonulduğu darbe girişimine ilişkin ikinci açıklama geldi.

Açıklamada, ECOWAS'ın yaklaşık 2 aydır ülkedeki siyasi krize çözüm bulmak amacıyla arabuluculuk girişiminde bulunduğu hatırlatılarak, darbe girişiminin ülkede ve bölgede barış ile istikrar çabalarına olumsuz yansıyacağı kaydedildi. 

Demokratik yollarla seçilmiş Keita hükümetinin darbe girişimiyle devrilmesinin şiddetle kınandığı açıklamada, ECOWAS'ın, darbe girişiminde bulunanların meşruiyetini kesinlikle reddettiği vurgulanarak, anayasal düzenin derhal yeniden tesis edilmesi istendi.

Kara ve hava sınırları kapatılacak

Ordunun Keita ve alıkonan diğer yetkililerin güvenliğinden sorumlu olduğu anımsatılarak, hepsinin derhal serbest bırakılması çağrısı yapıldı. 

Anayasal düzen yeniden tesis edilene kadar Mali'nin, ECOWAS'ın tüm karar alma organlarındaki görevlerinin askıya alındığı kaydedildi.

ECOWAS'ın, üye ülkelerin, Mali ile tüm kara ve hava sınırlarını kapatmaya, ticari ilişkileri durdurmaya karar verdiği aktarıldı.

Darbe girişiminde bulunanlara ve işbirlikçilerine karşı yasal yaptırım uygulanması gerektiğinin altı çizilen açıklamada, anayasal düzenin tesisi için ülkeye üst düzey bir heyet gönderileceği bilgisi paylaşıldı. 

ECOWAS'ın son açıklaması, Keita'nın istifa ettiğini duyurmasından dakikalar önce geldi. 

Gün içinde yapılan ilk açıklamada da darbe girişiminde yer alan askerlere "kışlanıza dönün" çağrısı yapılmıştı.